اوتیت میانی حاد (AOM) نوعی عفونت دردناک گوش است. ناحیهای در پشت پردهی گوش وجود دارد که به نام فضای تمپانیک شناخته میشود. اگر این فضا در گوش دچار عفونت شود، احساس گرفتگی و درد ایجاد میکند که این وضعیت را اوتیت میانی حاد مینامند. اگر کودک شما رفتارهای نامبُرده شدهی زیر را داشت، احتمال داشتن AOM در کودک شما بالا است. در صورت مشاهدهی این نشانهها، به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی و کلینیکهای شنوایی شناسی مراجعه نمایید تا متخصص شنوایی شناسی بررسیهای کامل و دقیق را انجام داده و معالجات مورد نیاز برای بهبودی کودک شما را انجام دهد.
این علامتها به شرح زیر هستند:
⦁ تنفس و گریه شدید (در نوزادان). ⦁ هنگامی که گوش او را لمس میکنید کودک احساس درد میکند، اخم میکند، دست شما را دفع میکند یا گریه میکند. ⦁ شکایت از درد گوش (در کودکان بزرگتر). ⦁ گریه کردنهای فراوان. ⦁ بیخوابی و کمخوابی. ⦁ کشیدن گوشها. ⦁ درد گوش. ⦁ سردرد. ⦁ گردن درد. ⦁ احساس پُر بودن در گوش. ⦁ خارج شدن مایع از گوش. ⦁ تب. ⦁ استفراغ. ⦁ اسهال. ⦁ سرگیجه و عدم تعادل. ⦁ از دست دادن یا کاهش قدرت شنوایی.
چه عواملی باعث اوتیت حاد می شود؟
شیپور استاش مجرای لوله مانندی است که از وسط گوش تا پشت گلو میرود .حال هنگامی اوتیت میانی حاد اتفاق میافتد که شیپور استاش متورم یا مسدود شده و مایعات را در گوش میانی به دام میاندازد و مایعات در گوش میانی شما جمع میشوند. مایع به دام افتاده ممکن است آلوده شود.لازم به ذکر است که در كودكان كوچك ، لوله استاش كوتاهتر و افقیتر از كودكان بزرگتر و بزرگسالان است و این امر احتمال مبتلا شدن کودکان به اتیت حاد میانی را نسبت به بزرگسالان بالا میبرد.
لوله استاش شما به دلایل مختلفی ممکن آلوده، مسدود و دچار نقص در عملکرد شود:
⦁ ابتلا به آلرژی. ⦁ ابتلا به سرماخوردگی شدید و عفونت گلو. ⦁ در صورت ابتلا به آنفولانزا. ⦁ عفونت سینوسها. ⦁ تورم لوزهها. ⦁ استنشاق دود سیگار. ⦁ نوشیدن هنگام خوابیدن یکی از دلایل عمده ابتلا در شیرخواران میباشد.
چه کسانی در معرض اوتیت حاد قرار دارند؟
⦁ تمامی بیمارانی که در معرض اختلال شیپور استاش هستند. ⦁ کودکان بین 6 تا 36 ماهه. ⦁ کودکانی که به جای تغذیه با شیر مادر با شیر خشک تغذیه میشوند. ⦁ شیر خوارانی که در حالت دراز کشیده شیر مینوشند یا تغذیه میکنند. ⦁ افرادی که در معرض دود سیگار هستند. ⦁ افرادی که در شهرهایی با سطح آلودگی هوای بالا زندگی میکنند. ⦁ تغییر در ارتفاع. ⦁ تغییر در آب و هوا. ⦁ زندگی در آب و هوای سرد. ⦁ سرماخوردگی، آنفولانزا، سینوزیت یا عفونت گوش خارجی. ⦁ همچنین عوامل ژنتیکی در ابتلا به عفونت گوش میانی نقش زیادی دارند.
چگونه اوتیت میانی حاد تشخیص داده می شود؟
اگر یک یا چند مورد از نشانههای نام برده شده در بالا را در خود یا کودک خود مشاهده کردید، برای بررسیهای تکمیلی به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی و کلینیکهای شنوایی شناسی مراجعه کنید. متخصص شنوایی شناسی در کلینیک از روشهای مختلفی برای تشخیص استفاده میکند که چندی از آنها در ادامه نام برده شده است:
اتوسکوپی
متخصص شنوایی شناسی از ابزاری به نام اتوسکوپ یا ویدئو اتوسکوپ استفاده میکند تا بتواند پردهی گوش را ببیند و از روی علائمی که مشاهده میکند، علت را تشخیص دهد. ⦁ قرمزی. ⦁ ورم. ⦁ خون. ⦁ چرک. ⦁ حبابهای هوا پشت پردهی گوش. ⦁ مایع در گوش میانی. ⦁ سوراخ شدن پردهی گوش.
تمپانومتری
در طی این آزمایش، متخصص شنوایی شناسی از دستگاهی به نام تمپانومتر استفاده میکند.این دستگاه میزان فشار و حجم گوش میانی را اندازهگیری میکند. متخصص شنوایی شناسی با توجه به نتایج بدست آمده از این آزمایش تشخیص میدهد که آیا در گوش میانی مایع جمع شده است یا خیر و همچنین وجود پارگی در پردهی گوش به وسیله این تست قابل تشخیص است.
تست های دیاپازونی
متخصص شنوایی شناسی برای بررسی وجود مایع در گوش میانی ممکن است از تستهای دیاپازونی استفاده کند به این صورت که دیاپازون را مرتعش کرده و در جلوی مجرای گوش بیمار قرار میدهد و سپس روی نقطه مشخصی روی جمجمه و در پشت گوش بیمار قرار میدهد و از او میخواهد که در مورد کیفیت صوتی که از این دو طریق شنیده است توضیح دهد و سپس از روی گزارشات، تشخیص افتراقی لازم را میدهد.
آزمایشهای شنوایی
متخصص شنوایی شناسی ممکن است آزمایش شنوایی ادیومتری را انجام دهد تا تشخیص دهد که آیا بیمار دچار کمشنوایی شده است یا خیر. آزمایش شنوایی در بزرگسالان، آزمایش ادیومتری صوت خالص نامیده میشود که طی آن هدفونی بر روی گوش گذاشته شده و صداهایی شبیه صدای بوق یا سوت ارسال میشود و بیمار باید با شنیدن صدای بوق دکمهای را فشار دهد. نوع اصلاح شدهای از ادیومتری صوت خالص برای کودکان نیز انجام میشود که در آن با شنیدن صدای بوق یا سوت از هدفون قرار گرفته بر روی گوش کودک، او باید مهرهای را داخل سبد بیاندازد (ادیومتری همراه با بازی) و یا در صورتی که پس از شنیدن صدا دکمهای را درست فشار داد تصویر بازی گونهای برای او نشان داده میشود یا یک اسباب بازی حرکت میکند (ادیومتری همراه با مشوق بینایی).
چگونه اوتیت حاد درمان می شود؟
بعضی عفونتهای حاد گوش میانی بدون درمان آنتیبیوتیکی برطرف میشوند. بهتر است که بدون تجویز و توصیه پزشک از مصرف آنتیبیوتیکها خودداری کنید. زیرا ممکن است عوارض جانبی آنها تاثیرات مخربی روی شما داشته باشند.
درمان AOM شامل موارد زیر است:
⦁ مراقبت در منزل
بعضی مواقع عفونت گوش میانی، به طور خود به خودی و با گذشت مدت زمانی خوب میشود و تسکین پیدا میکند، اما ممکن است بتوانید تا رسیدن به پزشک از برخی داروهای بدون نسخه برای تسکین درد مانند ایبوپروفن و استامینوفن استفاده کنید.
⦁ دارو
پزشک همچنین ممکن است برای رفع درد گوش، سایر داروهای قویتر تسکین دهنده درد گوش را تجویز کند. همچنین پزشک ممکن است آنتی بیوتیک، داروهای آنتیهیستامین و قطرههای شستشوی بینی تجویز کند.
⦁ عمل جراحي
اگر عفونت گوش میانی شما به معالجه پاسخ ندهد یا شما مکررا عفونتهای گوش را تجربه کنید، ممکن است پزشک جراحی را توصیه کند. گزینههای جراحی برای بهبود عفونت و اوتیت گوش میانی حاد شامل موارد زیر است: .1 برداشتن لوزه: در صورت بزرگ شدن یا عفونت کردن لوزهها، پزشک ممکن است توصیه کند که لوزه بیمار با جراحی برداشته شود. .2 لوله های گوش: پزشک شما ممکن است یک روش جراحی برای قرار دادن لولههای ریز بر روی پردهی گوش پیشنهاد کند. این لولهها اجازه میدهند هوا و مایع از گوش میانی تخلیه شود.
عوارض اوتیت حاد میانی:
اگر اوتیت حاد میانی درست و به موقع تشخیص داده نشود و پیگیری و درمان لازم انجام نشود؛ پارگی مزمن پردهی گوش، کلوسئوتوما و خوردگی پردهی گوش، استخوانچهها و ساختارهای گوش میانی ایجاد شده و با نشت میکروبها به حلزون و ساختارهای تعادلی گوش داخلی، احتمال لابیرنتیت یا عفونت حلزون گوش داخلی و کاهش شنوایی دائمی و مشکلات تعادلی وجود خواهد داشت.