ضرورت شناسی
حس شنوایی مهمترین نقش را در ارتباطات انسانی ایفا می‌کند. بر خلاف حس بینایی که عمدتا ارتباطات محیطی را تامین می‌کند، کوچکترین آسیب به حس شنوایی موجب کاهش توانایی انسان در ارتباط با همنوع خود می‌شود. انسان‌ها در ارتباطات از شنیدن و گفتن برای بیان احساسات، نیازها، مشکلات و … استفاده می‌کنند و در صورتی که توانایی‌های شنیدن یا کلام دچار مشکل شود، این ارتباط دچار خدشه‌ی جدی خواهد شد.
تحقیقات نشان داده است که افت شنوایی مزمن در صورتی که درمان یا توانبخشی نشود، موجب اشکال در تکلم هم خواهد شد.
کم‌شنوایی مزمن عوارض بسیاری را به دنبال دارد که در این مقاله به آن‌ها نیز خواهیم پرداخت.
لذا تشخیص هر چه سریع‌تر کم‌شنوایی، این امکان را فراهم می‌کند تا با شروع زودتر اقدامات درمانی یا توانبخشی (استفاده از سمعک و وسایل تقویت شنوایی) از عوارض کم‌شنوایی جلوگیری کنیم.
هدف:
1- ارزیابی شنوایی سالمندان (همه‌ی افراد بالای سن 60 سال) به صورت دوره‌ای سالانه
2- ارزیابی شنوایی میانسالان بین 45 تا 60 سال در صورتی که دارای معیارهای خطر یا علائم کم‌شنوایی باشند به منظور تشخیص سریع کم‌شنوایی و ارزیابی دوره‌ای سالانه این افراد.
علائم (نشانه‌های) کم‌شنوایی:
اگر یکی از موارد زیر در مورد شما صدق می‌کند، احتمال کم‌شنوایی در مورد شما وجود دارد و باید ارزیابی شنوایی(چکاپ) انجام شود تا از صحت شنوایی شما اطمینان حاصل شود.
1_حس می‌کنید گفتار دیگران برای شما حالت نجوا پیدا کرده است و فکر می‌کنید صدای دیگران را خوب نمی‌شنوید و متوجه نمی‌شوید چون آرام صحبت می‌کنند.
2_موقع صحبت کردن با دیگران، لازم است تمرکز زیادی داشته باشید و برای درک صحبت‌های آن ها تلاش می‌کنید تا بشنوید و این کار باعث خستگی شما می‌شود و حتی گاهی باعث می‌شود مخاطبین و نزدیکان شما از ادامه‌ی صحبت کردن با شما خسته شوند.
3_ لازم است مخاطبین شما به شما نزدیک شوند و یا کنار گوشِ شما با شما صحبت کنند.
4_هنگام مکالمه با تلفن چنین مشکلاتی دارید:
_ باید حتما محیط اطراف شما آرام باشد و یا در محیط‌های شلوغ، باید تلفن را به گوش خود فشار دهید یا بچسبانید.
_ صدای مکالمه را می‌شنوید ولی کلمات را درک نمی‌کنید
_موقع مکالمه با تلفن بلند صحبت می‌کنید و اطرافیان یا مخاطین به شما تذکر می‌دهند که صدای شما هنگام مکالمه بلند است.
5_برای شنیدن صدای تلویزیون یا وسایل پخش موزیک، صدای آن‌ها را بلند می‌کنید و به این علت مورد اعتراض دیگر اعضای خانواده قرار می‌گیرید و در ولومی که دیگران به خوبی صدای تلویزیون را درک می‌کنند، شما صدای تلویزیون را نامفهوم متوجه می‌شوید و یا علاقه زیاد به دیدن فیلم‌های دارای زیرنویس دارید تا محتوای مکالمات فیلم‌ها را متوجه شوید.
6_صداهای که برای دیگران قابل شنیدن است را شما (مثل صدای موتور یخچال، تهویه‌ی حمام، زنگ موبایل ، آلارم مایکروفر و …) نمی‌شنوید. حتی بارها پیش آمده که صدای زنگ زدن موبایل خودتان را نشنیده اید و دیگران زنگ زدن مویابلتان را به شما گوشزد کرده‌اند و بعدا متوجه تماس‌های پاسخ داده نشده (missed call) در موبایلتان می‌شوید .
7_در هنگام مکالمه نیاز به لب‌خوانی و نگاه کردن به لب مخاطب خود دارید و اگر مخاطب شما لب خود را با ماسک بپوشاند، در درک محتوای کلام او دچار مشکل می‌شوید و گاهی لازم می‌شود که مخاطبین شما از ایما و اشاره برای صحبت کردن با شما استفاده کنند.
8_در منزل وقتی کسی از دور (مثلا اتاق دیگر یا آشپزخانه) با شما صحبت می‌کند، صحبت او را به خوبی نمی‌شنوید.
9_در مکان‌های شلوغ مثل سینما، پارک، مهمانی‌ها و دورهمی‌ها مشکل درک شنوایی دارید و احساس می‌کنید در محیط‌های پر سرو صدا، صداهای محیطی با صدای اصلی مخلوط شده و باعث ناواضحی صدای مخاطب یا شخص همراه شما می‌شود. این اختلاط باعث تلاش زیاد برای درک گفتار شده و شما را خسته می‌کند.
10_نیاز به تکرار مکالمات دارید و دائما از دیگران می‌خواهید گفته‌هایشان را برای شما تکرار کنند (از واژه ی ” چی” زیاد استفاده می‌کنید).
11- اگرچه در گذشته نه چندان دور علاقه زیادی به دور همی‌ها و گفتگوهای دوستانه داشته‌اید، اخیرا به علت نامفهوم شنیدن صدای دیگران، بیشتر به تنهایی علاقه پیدا کرده‌اید و از حضور در مهمانی‌ها و دورهمی‌ها طفره می‌روید و یا در صورت حضور، بیشتر سعی می‌کنید شنونده باشید و زیاد در بحث‌ها شرکت نکنید و این رفتار شما باعث کنجکاوی یا نگرانی اطرافیان شما شده است.
12_مبتلا به وزوز گوش مزمن هستید و یا احساس می‌کنید صدای وزوز اجازه‌ی درک و شنیدن صداهای دیگر را به شما نمی‌دهد.
افراد در معرض خطر
تمامی افرادی که در این لیست قرار می‌گیرند (در هر سنی که باشند) حتما باید سالی یکبار آزمایش شنوایی شوند:
1_شاغلان در محیط‌های صنعتی و پُر سر و صدا (صنوف فلزی، آهنگری، نجاری، سنگبُری، ذوب آهن، رانندگان ماشین آلات سنگین، نظامیان، شکارچیان، تلفنچی‌ها).
2_سابقه تروما (ضربه به سر و گوش) در تصادفات و درگیری‌ها.
3_سابقه ترومای صوتی (شنیدن صدای ترقه‌ها و انفجارات)
4_مبتلایان به فشارخون مزمن، دیابت مزمن (نوع I و II)، نارسایی کلیه و سابقه‌ی پیوند کلیه، گواتر (کم کاری و پرکاری تیروئید)، تورم و عفونت مغزی (مننژیت و آنسفالیت)، اعتیاد به الکل و سیگار، سابقه‌ی سرطان و شیمی درمانی.
5_سابقه ابتلا به سرطان‌های ناحیه گوش و حلق و تومورهای مغزی.
6_پارگی پرده‌ی گوش، بیماری‌های گوش (عفونت‌های حاد و مزمن گوش)، سینوزیت مزمن، سکته‌ی گوش (کم‌شنوایی ناگهانی) و ابتلا به وزوز گوش.
7_سابقه دارو درمانی طولانی با داروهایی چون استرپتومایسین، جنتامایسین، اتاکرینیک اسید و فوروزماید.
8_ مبتلایان به وزوز گوش.
عوارض شایع و قطعی کم‌شنوایی در میانسالان و سالمندان
ابتلا به کم‌شنوایی و عدم رسیدگی و بی‌توجهی به آن، علاوه بر افت شنوایی بیشتر و ایجاد وزوز در گوش‌ها و تحلیل رفتن (دژنراسیون) عصب شنوایی و مناطق عصبی در پل مغزی و قشر مغز؛ عواقب و عوارض روانی، عاطفی و اجتماعی بسیاری را در کوتاه‌مدت و دراز مدت بر جای می‌گذارد:
1- اختلال در حافظه‌ی شنیداری.
2- اختلال در تفکر و منطق.
3- اختلال در جهت‌یابی و شناسایی منبع صدا و ایجاد خطر جانی برای فرد کم‌شنوا.
4- نیاز دائم به لب خوانی و تکرار مطالب.
5- تلاش همیشگی برای شنیدن و خستگی و درماندگی.
6- عدم دستیابی به فرصت‌های برابر شغلی و اجتماعی و کاهش شدید کیفیت زندگی.
7- گوشه گیری.
8- اضطراب.
9- وسواس فکری و زود رنجی.
10- کاهش فعالیت‌های اجتماعی.
11- احساس پریشانی و ناامنی.
12- افسردگی.
13- اشکالات ارتباطی (خستگی اطرافیان از برقراری ارتباط و بلند صحبت کردن)
14- ناسازگاری‌های خانوادگی و حتی طلاق.
15- و مهم‌تر از همه اینکه در سالمندانی که از شروع افت شنوایی آن‌ها بیش از 5 سال گذشته است و درمان یا تجویز سمعک انجام نشده است، احتمال کاهش حافظه شنوایی و دمانس (آلزایمر) به‌شدت افزایش می‌یابد.
روش آزمایش
پس از اخذ تاریخچه‌گیری از کم‌شنوایی، زمان شروع، سابقه درمان، داروهای مرتبط با درمان کم‌شنوایی یا داروهای خطرزا برای کم‌شنوایی و …آزمایش چک‌آپ شنوایی با اتوسکوپی (مشاهده مجرا و پرده‌ی گوش) آغاز می‌شود.
نکته مهم اینکه تمامی مراحل آزمایش شنوایی فاقد هر گونه ناراحتی و عارضه است و تکرار آن هیچ گونه خطری برای سلامتی گوش‌ها ندارد.
1_در اتوسکوپی هر گونه مشکل در مسیر مجرای گوش و پرده‌ی گوش بررسی و معاینه می‌شود.
2_آزمایش بعدی ارزیابی گوش میانی(تمپانومتری) است که به وسیله تجهیزات خاص سلامت پرده‌ی گوش و مسیر انتقال صدا به حلزون چک می‌شود.
3_آزمایش دیاپازونی که بررسی اولیه از سیستم شنوایی است و ارزیابی اولیه از سلامت یا کم‌شنوایی را میسر می‌سازد.
3_آزمایش بعدی ادیومتری است که با نشستن مراجعه کننده در یک اتاق ایزوله‌ی صدا و گذاشتن هدفون بر روی گوش او، از ایشان می‌خواهیم هر گاه صدایی شبیه سوت یا بوق را شنید با فشردن دکمه، پاسخ بدهد و کلمات دو سیلابی و تک سیلابی هم جهت بررسی وضعیت درک گفتاری برای ایشان خوانده می‌شود که باید تکرار کنند. در این آزمایش آستانه‌های شنوایی بررسی می‌شود. به برگه پاسخ بیمار اصطلاحا نوار گوش گفته می‌شود.
4_آزمایش OAE یا اسکن حلزون که به کمک تجهیزات پیشرفته پاسخ حلزون شنوایی به صداها بررسی می‌شود که باید با نوار گوش فرد منطبق باشد.
5_در صورت وجود وزوز گوش، آزمایش‌های تخصصی وزوز گوش هم انجام خواهد شد.
راهکارها
پس از انجام آزمایش‌های فوق در صورتی که کم‌شنوایی یا وزوزی مشاهده شود که قابل درمان باشد، فرد به متخصص یا فوق تخصص گوش و حلق و بینی ارجاع خواهد شد.
اگر امکان درمان کم‌شنوایی یا وزوز وجود نداشته باشد، راهکار، استفاده از سمعک (توانبخشی) خواهد بود که مشاوره لازم در خصوص تجویز انواع سمعک‌های نامرئی، داخل گوشی، پشت گوشی جدید و با تکنولوژی روز به مراجعه کننده و همراهان داده خواهد شد.
شاید ندانید:
ارتباط بین کم شنوایی و بیماری آلزایمر
تجویز سمعک نامرئی هوشمند و فراهوشمند
تجویز سمعک شارژی هوشمند و فراهوشمند
تجویز سمعک نامرئی هوشمند و فراهوشمند
تجویز سمعک پشت گوشی مخفی (RIC_RITE) هوشمند و فراهوشمند
“انستیتو ادیولوژی آریانا با بکار گیری مجهز ترین تجهیزات شنوایی آماده انجام خدمات چک آپ شنوایی در میانسالان و سالمندان می باشد.”
لطفا جهت مشاوره و پذیرش با تلفن های 9-88107090 تماس بگیرید.
