سمعک در شیرخواران

همانطور که ارزیابی شنوایی نوزادان کاری پیچیده و نیازمند تجربه و تجهیزات خاصی است؛ تجویز، ارزیابی و تنظیم سمعک در این سنین نیز پیچیده و نیازمند ابزار دقیق، تخصص و تجربه زیادی است.

کوچکی بیش از حد لاله و مجرای گوش، طول کم مجرای گوش، نرمی بیش از اندازه لاله گوش، تماس زیاد سمعک با بالش و یا آغوش والدین، عدم امکان ابراز مشکلات شنوایی با سمعک توسط شیرخوار، سختی عادت دادن او برای استفاده از سمعک و آموزش ناپذیر بودن شیرخوار و … همگی این سن را به بحرانی ترین سن برای تجویز سمعک تبدیل می کند. حال آن که با توجه به شکل گیری ارتباطات عصبی در قشر مغز و نیاز به دریافت محرک های شنیداری در کامل ترین سطح؛ ضرورت تجویز دقیق و عالمانه و تنظیم تخصصی و مبتنی بر شواهد قابل استناد (به وسیله تجهیزات ارزیابی گوش واقعی یا REM ) در این سن اهمیت بسیار بالایی دارد.
لذا به دلایل فوق سعی داریم ملاحظات مربوط به سمعک در این سن را در ادامه مقاله توضیح دهیم:

✅ ملاحظات تجویز سمعک در شیر خواران (Infants)

◀️ سیستم شنوایی نوزاد پس از تولد تکامل ساختاری را پیدا کرده است ولی در سیستم شنوایی مرکزی راه های شنوایی و ارتباطات عصبی مغزی هنوز کامل نشده اند.
⏪ دریافت صدا در حد یک فرد با شنوایی طبیعی در قشر شنیداری واقع در هر دو نیمکره مغزی باعث ایجاد و تکامل سیناپس های عصبی و تکامل پردازش شنوایی خواهد شد.
هر گونه کم شنوایی موقت و دائم در یک یا هر دو گوش باید هر چه سریعتر شناسایی، درمان و یا به کمک سمعک بازتوانی شود.
▪️در تجویز سمعک شیرخوارن حتما مجموعه آزمایش های کامل شنوایی شامل:
۱_بررسی گوش میانی به کمک تمپانومتری با پروب تون فرکانس بالا HIGH PROBE TONE TYMPANOMETRY (اگر شیر در سن زیر ۶ ماه است) و تمپانومتری و رفلکس اکوستیک در شیر خواران بالای ۶ ماه
۲_ آزمایش شنوایی رفتاری شیر خوار با دستگاه VRA
۳_ آزمایش الکترو فیزیولوژی شنوایی ABR و TONE BURST ABR و ASSR
۴_ آزمایش های DPOAE و TEOAE

انجام شده باشد و نتایج از همخوانی لازم برخوردار باشد.‌
▪️در شیر خواران به علت کوچکی مجرای گوش تنها استفاده از سمعک های پشت گوشی ممکن است.
▪️بهتر است سمعک شیر خواران از پیشرفته ترین سطوح عملکردی سمعک های هوشمند و از برند های برتر سمعک تهیه شود.
▪️با توجه به عمق کم مجرای گوش در شیرخواران و نرمی بیش از حد لاله گوش و احتمال جابجایی قالب سمعک، سمعکی تجویز شود که مجهز به بالاترین رده مدار مهار فیدبک (سوت) سمعک باشد تا از سوت زدن سمعک در گوش شیر خوار جلوگیری شود.
▪️در صورت امکان پهنای باند فرکانسی تقویت ۱۲ کیلو هرتز باشد تا مناطق کاملتری از حلزون شنوایی، راههای عصبی در پل مغزی و قشر مغز تحریک و استفاده شوند (اکثر سمعک های متداول پهنای باند تقویت تا ۸ کیلو هرتز دارند)
▪️قالب سمعک فقط از جنس سخت قابل استفاده است و جنس نرم یا سیلیکون به علت باریکی مجرای گوش ممکن نیست.
▪️به علت ظرافت و نرمی بیش از حد لاله ی گوش، سمعک پشت گوشی کوچک و سبک انتخاب شود و در صورتی که سمعک از پشت گوش نوزاد می افتد از چسب سمعک یا هد باند برای فیکس کردن سمعک در جای خود استفاده شود.
▪️حتما سمعک با هوک نوزادان و ترجیحا با رنگ شاد تجویز شود.
▪️چون در اواخر شیر خوارگی ممکن است شیرخوار سمعک را در دهان خود بگذارد، سمعک مقاوم به آب (دارای استاندارد IP68) و قفل درب باتری باشد.
▪️سمعک حتما در مرکزی تنظیم شود که مجهز به دستگاه ارزیابی گوش واقعی(REM) باشد.
▪️مرکزی که سمعک شیرخوار را تنظیم می کند باید مجهز به دستگاه آنالیزور الکترو اکوستیک سمعک (HIT) باشد و خروجی سمعک آنالیز و ثبت شود.

✅ ملاحظات در تنظیم و ارزیابی سمعک در شیرخواران (Infants)

◀️ بسیار مهم است که از دقت آزمایش های شنوایی و ثبات شنوایی شیر خوار پس از تجویز و تنظیم سمعک ها مطمئن شویم. در مواردی چون نوروپاتی شنوایی، آستانه های شنوایی شیرخوار متغیر است.

◀️ لذا لازم است تمام آزمایش هایی که در پست قبل مطرح شد مجدا ۶ ماه پس از تجویز سمعک تکرار شوند و در صورت ثبات شنوایی شیرخوار، سالانه و در صورت مشاهده ی تغییر در آستانه های شنوایی مجددا هر ۶ ماه یک بار تکرار شوند.
▪️در صورت تغییر در آستانه های شنوایی شیرخوار، تنظیم مجدد سمعک ها به کمک دستگاه ارزیابی گوش واقعی (REM) و ثبت مجدد نتایج آنالیز سمعک ها به کمک دستگاه HIT انجام شود.
▪️در صورت ثبات آستانه های شنوایی، به منظور اطمینان از صحت عملکرد سمعک ها و اطمینان از دریافت تقویت کامل صوتی، هر ۶ ماه یک بار ارزیابی آنالیز سمعک توسط دستگاه HIT انجام شود و در صورت مشاهده ی هر گونه تغییر نسبت به آنالیز قبلی، با تنظیم مجدد سمعک ها، خروجی آن ها تکمیل و در صورت نیاز سمعک ها به شرکت وارد کننده جهت سرویس ارسال شوند.
▪️بهتر است پاسخ های رفتاری شنوایی شیرخوار توسط دستگاه VRA هم هر ۶ ماه یک بار به طور دقیق مورد ارزیابی و ثبت قرار گیرد.

✴ با رعایت سخت گیرانه ی نکات فوق، شنوایی کودک در طیف فرکانسی مورد تقویت، به طور دقیق تامین و زمینه ی رشد و تکامل مغز فراهم خواهد شد.
شیرخوارانی در آینده به شنوایی مکفی و کسب مهارتهای گفتاری و زبانی بهتر دست خواهند یافت که موارد فوق توسط والدین و متخصص شنوایی شیرخوار به طور دقیق اجرا شده باشد.
در غیر این صورت با محرومیت سیستم شنوایی مرکزی از دریافت کامل صدا، شیر خوار در آینده مبتلا به تنبلی شنوایی و بد شنوایی خواهد شد و نسبت به کودکان شنوا افت تحصیلی و اختلالات تمرکز و درک شنوایی را بروز خواهد داد.

✅ ملاحظات آموزش استفاده از سمعک در شیر خواران(Infant)

◀️ والدین عزیز شیر خواران کم شنوا توجه بفرمایند:

۱_ هنگام کنار بودن سمعک ها، آن ها را داخل جعبه محتوی قرص رطوبت گیر بگذارند تا با رطوبت زدایی عمر و کارایی سمعک ها افزایش یابد
۲_هوک برخی سمعک ها پیچی است. از محکم بودن هوک اطمینان حاصل کنند و در صورت شل شدن آن به متخصص شنوایی خود مراحعه کنند
۳_تمیز کردن روزانه سمعک ها و ضدعفونی کردن قالب آن ها و چک کردن روزانه ی صدای سمعک ها توسط استتوسکوپ و باتری سمعک توسط تستر باتری را با دقت انجام دهند
۴_استفاده از سمعک ها از روزی چند دقیقه شروع کنند و کم کم افزایش دهند. بهتر است در یک ماه اول سمعک زمانی استفاده شود که کودک در آغوش والدین است و با او به آرامی صحبت می شود. هنگام خواب شیر خوار نیز می توان سمعک ها را روی گوش او نصب و با لالایی خواندن، شنیدن با سمعک را برای او شرطی سازی کنند. ولی پس از خوابیدن شیر خوار سمعک ها از روی گوش او برداشته شود
۵_به مرور استفاده از سمعک ها افزایش یابد و در هنگام شنیدن موسیقی کودکانه و شاد با صدای ملایم یا بازی با وسایل صداساز ، سمعک ها را روی گوش او بگذارند تا به شنیدن با سمعک ها تشویق شود
۶_شنیدن موسیقی نقش بسیار پررنگی در ایجاد ارتباطات عصبی در مسیر عصبی شنیداری واقع در پل مغزی و قشر شنیداری مغز خواهد داشت. به مرور و پس از عادت کردن او به سمعک ها، روزانه یک یا دو ساعت از وقت بیداری شیر خوار به شنیدن موسیقی اختصاص یابد
▪️اگر در ماه های آخر دوره شیر خوارگی سمعک تجویز شده باشد، ممکن است شیرخوار با دستهای خود سمعک را از روی گوش خود بردارد که جیز عجیبی نیست و کم کم عادت خواهد کرد.
▪️ممکن است واکنش های اولیه کودک به شنیدن با سمعک، گریه و ترس از صدا ها باشد که به مرور این واکنش ها کمتر خواهند شد.
▪️با رشد شیرخوار و بزرگ شدن گوش او، قالب سمعک در گوش او شل خواهد شد و باعث می شود امکان سوت زدن سمعک ها در گوش بیشتر شود. در صورت لزوم با مراجعه به متخصص شنوایی خود قالب ها ترمیم یا تعویض شوند.
▪️والدین به واکنش های شیر خوار به صدای والدین، صداهای محیطی و تلویزیون دقت کنند که آیا هنگام استفاده از سمعک، شیر خوار واکنش بهتری به صداها نشان می دهد یا خیر. نتایج را با متخصص شنوایی خود در میان بگذارند.
▪️به هیچ وجه سعی در مخفی کردن سمعک شیر خوار خود از دیگران نداشته باشند.