ملاحظات تجویز سمعک در سالمندان (از ۶۶ تا ۸۵ سال)
سالمندی، دوره‌ای از زندگی است که به طور قراردادی از ۶۵ سالگی شروع می‌شود و همراه با علائم و تغییراتی چون کاهش قدرت بینائی، ضعف شنوایی، اختلال حافظه و ادراک، اختلال جهت‌یابی، بیماری‌های سیستم قلبی و عروقی، ضعف عضلات و بیماری‌های مفاصل و … است. کوچک شدن مغز (به دلیل از بین رفتن سلول‌های خاکستری) و کاهش دریافت‌های حسی، گوشه‌گیری و کاهش روابط اجتماعی، شرایط را برای ابتلا بیمار به آلزایمر فراهم می‌کند. از دیگر بیماری‌های مطرح این دوره سنی، پارکینسون است. ضعف بینائی، اختلال حافظه، ضعف عضلانی حرکتی ناحیه دست، شانه، افسردگی و کاهش امید به زندگی، ضعف بنیه مالی و افزایش هزینه‌های درمان انواع بیماری‌های این دوره سنی، موجب کاهش تمایل سالمندان به استفاده از سمعک می‌شود. بیماران این دوره عمدتا در سن بازنشستگی و فراغت از کار هستند اگر چه درصد کمی هنوز شاغل و یا در حال درآمدزایی می‌باشند.
تامین شنوایی در بیماران این سنین دارای اهمیت زیادی است.
.
بهبود پردازش شنیداری در مغز و یادگیری و فعال نگهداشتن حافظه، علاقه‌مندی بیمار به تداوم روابط اجتماعی و منع گوشه‌گیری به میزان زیادی به “خوب شنیدن ” بیماران بستگی دارد.
انجام کلیه آزمایش‌های زیر برای تجویز موفق سمعک لازم است:
1. ادیومتری کامل و آزمایش‌های گفتاری عادی و در حضور نویز (برای بررسی اختلالات پردازش شنیداری مرکزی که در این سن خیلی هم شایع هستند)
2. آزمایش‌های عملکرد حلزونی (TEOAE و DPOAE).
3. آزمایش‌های بررسی عملکرد گوش میانی (تمپانومتری و رفلکس اکوستیک)
■ در اوایل این دوره سنی، سمعک‌های CIC (به رنگ پوست) و RIC (به رنگ پوست یا مو) و در اواخر این دوره تجویز سمعک‌های RIC یا پشت گوشی (به رنگ پوست یا مو) اولویت دارد.
■ تا جای ممکن به منظور فعال نگهداشتن هر دو نیمکره مغزی و افزایش درک شنیداری، تجویز سمعک به صورت دو گوشی اولویت دارد.
■ با توجه فیزیولوژی بدن در سن سالمندی و کاهش سلول‌های حسی در گوش و اعصاب محیطی و مرکزی شنیداری، کم‌شنوایی سالمندی (Presbycusis) قطعا ماهیت پیشرونده داشته و باید ملاحظات مربوطه در رزرو نگهداشتن بهره‌ی سمعک در هنگام تجویز لحاظ شود.
■ اگر بیمار در اوایل این دوره سنی، به استفاده از موبایل و یا شبکه‌های مجازی علاقه زیادی دارد، استفاده از سمعک‌های بلوتوثی و یا استریمر موبایل به او کمک خواهد کرد.
■ اگر در آزمایش درک گفتاری، توانایی بیمار در تشخیص کلمات کاهش یافته است، اولویت برای تجویز سمعک، سمعک‌های رده بالای وایرلس به صورت RIC و BTE است.
■ با توجه به اینکه در این دوره سنی، بیماران علاقه زیادی به استفاده از تلویزیون دارند، استفاده از استریمر تلویزیون به همراه سمعک‌های وایرلس، کیفیت صدای بسیار بهتری را برای آن‌ها فراهم خواهد کرد.
■ سالمندی دوره شیوع کم‌شنوایی (پیرگوشی) است که به خاطر ماهیت پیشرونده بودنش، چکاپ دوره‌ای شنوایی بیمار کاملا ضروری است. اگر در حین چکاپ تغییر مهمی مشاهده شد، ۶ ماه بعد باید آزمایش شنوایی تکرار شود.
■ اگر شنوایی بیمار افت بیشتری کرده باشد، باید سمعک‌ها توسط متخصص شنوایی و به وسیله کامپیوتر دوباره تنظیم شوند و خروجی سمعک‌ها هم توسط دستگاه HIT بررسی شود.
■ در طول زمان استفاده از سمعک و در هر زمانی که بیمار احساس کند سمعک‌هایش کارایی قبلی را ندارند و شنوایی او را تامین نمی‌کنند و یا درک خوبی از صداها ندارد، باید با مراجعه به متخصص شنوایی خود، سمعک‌ها را چک کند. پس از چک کردن سمعک‌ها با دستگاه HIT، اگر خروجی سمعک‌ها کاهش یافته باشد، سمعک‌ها تنظیم خواهند شد و اگر لازم باشد سمعک‌ها به شرکت خدمات دهنده ارسال می‌شوند. اگر خروجی‌ها تغییری نداشته باشند، شنوایی بیمار باید چک شود.
■ بهتر است با استفاده از پرسش‌نامه‌های استاندارد شده سمعک، میزان رضایت او از سمعک را ارزیابی کرد. در صورت لزوم می‌توان از کمک اعضای خانواده بیمار برای تکمیل پرسش‌نامه بهره جست.
■ برای بیماران مبتلا به وزوز گوش، تنظیم آپشن‌های مربوط به سرکوب وزوز باید انجام شود.
■ تعامل و ارتباط مستمر با متخصص شنوایی و حضور به موقع در مرکز سنجش شنوایی ضامن شنیدن بهتر و افت شنوایی کمتر و فعالسازی بهتر اعصاب مغذی برای جلوگیری از اختلالات پردازش شنوایی مرکزی و یا بهبود درک گفتار بیمار در آینده خواهد بود.
در این دوره سنی معمولا نیاز است که یکی از اطرافیان بیمار، مسئولیت نگهداری، چک‌آپ و عیب‌یابی اولیه سمعک را بپذیرد و یا به بیمار کمک کند. لذا شخصی که بیشتر در ارتباط با بیمار است، بهتر است در جلسه آموزش استفاده از سمعک حضور داشته باشد و مطالب ارائه شده توسط متخصص شنوایی را فرا گیرد یا به کمک موبایل ضبط کند.
* بیمارانی که برای اولین بار از سمعک استفاده می‌کنند، بهتر است تا دو هفته سمعک‌ها را تکی (یک روز گوش چپ و یک روز گوش راست) استفاده کنند و پس از آن دو گوشی استفاده کنند. دو ماه اول استفاده از سمعک، فقط در محیط‌های آرام باشد و پس از آن می‌توانند در محیط‌های شلوغ هم استفاده کنند.
* شب‌ها موقع خواب سمعک‌ها را در ظرف محتوی قرص رطوبت گیر بگذارند.
* بیمار باید آموزش ببیند که موقع گذاشتن سمعک داخل گوش‌ها یا برداشتن سمعک‌ها از گوش، در محلی بنشیند که زیر پای او فرش باشد تا اگر سمعک‌ها از دست او روی زمین افتاد آسیب نبیند.
* سمعک‌ها با دست خشک و تمیز روشن و خاموش شوند، داخل گوش گذاشته شوند یا از گوش برداشته شوند.
* در این محدوده سنی، جرم گوش بیمارانِ کم‌شنوا غلیظ شده و در گوش او تجمع می‌کند. بهتر است هر ۶ ماه گوش بیمار از این لحاظ بررسی شود و در صورت لزوم توسط متخصص گوش و حلق و بینی (و نه پزشک عمومی یا بهیار) تخلیه شود.
* برخی از بیماران آقا، در این محدوده‌ی سنی، دچار پُرمویی مجرای گوش هستند که حین استفاده از سمعک مشکلاتی را موجب می‌شود. بهتر است به کمک همراه بیمار، هر هفته موها تمیز شوند.
* قالب سمعک یا خود سمعک در صورت لزوم به کمک اسپری ضد عفونی کننده، ضد عفونی و تمیز شوند.
* در صورت کاهش وزن بیمار، سمعک‌ها در داخل گوش بیمار شُل خواهند شد و امکان سوت زدن خواهند داشت. در صورت لزوم قالب‌ها توسط متخصص شنوایی تعویض شوند.
* نحوه استفاده از وسایل جانبی سمعک مانند استریمر موبایل یا تلویزیون به همراه بیمار آموزش داده شود.
