در دنیای پزشکی، همیشه به دنبال تعیین علل بیماریها و ارتباطات مختلف بین آنها هستیم. اخیراً، ارتباط بین کم شنوایی و افزایش فشار خون مورد بررسی قرار گرفته است.
آیا واقعاً این ارتباط وجود دارد؟
آیا فشار خون بالا می تواند باعث کم شنوایی شود؟
آیا کم شنوایی میتواند باعث افزایش فشار خون شود؟
تحقیقات اخیر نشان میدهند که این دو عامل با یکدیگر ارتباط دارند. در این مقاله، به بررسی این ارتباط و دلایل آن خواهیم پرداخت و نگاهی به تحقیقات اخیر در این زمینه خواهیم داشت.
-
مقدمه:
الف- تعریف بیماری فشار خون :
فشار خون بالا یا پرفشاری خون (Hypertension) که گاهی به آن پرفشاری شریانی گفته میشود، یک بیماری مزمن است که در آن فشار خون در شریانها بالا میرود. به دنبال این افزایش فشار، قلب باید برای حفظ گردش خون در رگهای خونی شدیدتر از حالت طبیعی فعالیت کند. فشار خون شامل دو مقیاس سیستولی و دیاستولی است که وابسته به انقباض (سیستول) یا استراحت (دیاستول) ماهیچه ی قلب بین ضربانها میباشند. بر اساس آخرین دستورالعمل طبقه بندی فشار خون بالا از انجمن قلب امریکا، در حالت استراحت، فشار خون طبیعیِ سیستولی (یا حداکثر فشار خون) بین ۹۰ تا ۱۱۹ میلیمتر جیوه و فشار خون طبیعی دیاستولی (یا حداقل فشار خون) بین ۶۰ تا ۸۰ میلیمتر جیوه است و اگر فرد دارای فشار خون سیستول ۱۲۰_۱۲۹ میلیمتر جیوه و فشار خود دیاستول زیر ۸۰ باشد، فرد دارای فشار خون افزایش یافته میباشد (مرحله پیش فشار خونی). در صورتی که فشار خون بهطور مزمن برابر یا بیش از ۱۳۰ بر روی ۸۰ میلیمتر جیوه باشد، در مرحله ی یک پر فشاری خون قرار دارد و اگر فشار خون سیستولی بیشتر از ۱۴۰ میلی متر جیوه و فشار دیاستولی بیش از 90 میلی متر جیوه باشد، از مرحله ی دو فشار خون بالا رنج میبرد.
ب- تعریف کم شنوایی:
کم شنوایی، کاهش حساسیت گوش ها در شنیدن صداها و یا اختلال در درک آنهاست. کم شنوایی به طور کلی بر دو نوع محیطی و مرکزی است:
کم شنوایی محیطی می تواند به علت آسیب در مسیر انتقال صدا باشد (کم شنوایی انتقالی)، به علت آسیب در حلزون شنوایی یا عصب شنوایی باشد (کم شنوایی حسی – عصبی) و یا ترکیبی از دو نوع فوق باشد ( کم شنوایی آمیخته). در کم شنوایی محیطی، آستانه های شنوایی پایین آمده اند و فرد کم شنوا برای شنیدن صدا، به بلندی بیشتری نیاز دارد. کم شنوایی محیطی بر اساس دسی بل بیان می شود و از لحاظ میزان افت شنوایی، از کم شنوایی خفیف تا عمیق تقسیم بندی می شود.
در کم شنوایی مرکزی، مسیر های عصبی در پل مغزی و قشر مغز دچار آسیب هستند که درک صدا را دچار مشکل می کند و اختلال پردازش شنوایی هم نامیده می شود.
ج- اهمیت شنوایی و فشار خون در زندگی انسان
در زندگی روزمره ی انسان، شنوایی و فشار خون هر دو از جمله عوامل حیاتی و بسیار مهم هستند. شنوایی، به عنوان یکی از حواس اصلی انسان، نقش بسیار مهمی در ارتباط با دیگران، درک صحیح اطلاعات و حفظ سلامتی دارد. همچنین، فشار خون نیز یکی از شاخصهای اصلی سلامت قلب و عروق است و موجب تنظیمات و تغییرات متعددی در بدن میشود.
فشار خون بالا یکی از مشکلات شایعی است که میتواند در بیماریهای قلبی و عروقی شدیدی مانند سکته ی قلبی و سکته ی مغزی نقش داشته باشد. ولی فشار خون بالا می تواند موجب کم شنوایی هم شود.
-
چگونه فشار خون بالا میتواند باعث کم شنوایی شود؟
اخیراً تحقیقاتی بر روی ارتباط بین فشار خون و کم شنوایی انجام شده است. این تحقیقات نشان دادهاند که فشار خون بالا میتواند باعث کاهش شنوایی شود و افراد با فشار خون بالا بیشتر به کم شنوایی در سنین بالاتر در مقایسه با افراد با فشار خون طبیعی دچار شدهاند. برخی از مطالعات نشان دادهاند که فشار خون بالا میتواند باعث ایجاد آسیب در مویرگ های بسیار ظریفی شود که سیستم شنوایی را خونرسانی می کنند و در نتیجه میتواند به کاهش شنوایی منجر شود. همچنین، افزایش فشار خون میتواند باعث ایجاد التهاب در گوش داخلی شود که میتواند به کاهش شنوایی منجر شود.
عوامل دیگری نیز میتوانند به طور غیر مستقیم در ارتباط بین فشار خون و کم شنوایی نقش داشته باشند. به عنوان مثال، برخی از داروهای استفاده شده برای کنترل فشار خون (مثل فروزماید و اتاکرینیک اسید که برای حلزون گوش سمی هستند) میتوانند عوارض جانبی شنوایی را ایجاد کنند. همچنین، بیماریهایی مانند دیابت که میتوانند با فشار خون بالا همراه باشند، نیز میتوانند به کاهش شنوایی منجر شوند. معمولا آسیب سیستم شنوایی با وزوز گوش شروع می شود که اوایل با شدت کم تری بوده و زمان کمتری به طول می انجامد و با پیشرفت آسیب سیستم شنوایی، هم شدت وزوز بیشتر می شود و هم زمان بیشتری به طول خواهد انجامید و حتی ممکن است دائمی شود.

اما به طور متقابل کم شنوایی هم می تواند باعث افزایش فشار خون شود.
شنوایی و فشار خون هر دو با تعادل عصبی و روانی بدن مرتبط هستند. اگر کم شنوا باشید یا مشکلات شنوایی داشته باشید، ممکن است ناچار به استفاده از دستگاههای تقویت شنوایی یا تکنولوژیهای دیگری باشید. عوارض روانی و مشکلات متعدد ناشی از کم شنوایی و بار روانی ناشی از استفاده از دستگاهها و تکنولوژیهای مرتبط میتواند فشار روانی شما را افزایش دهد و به دنبال آن مشکلات فشار خون را نیز به همراه داشته باشید.
به علاوه، مطالعات نشان دادهاند که استرس و اضطراب میتواند عاملی مهم در افزایش فشار خون باشند. وقتی که شما با مشکلات شنوایی روبرو هستید، استرس و اضطراب یکی از عوارض اصلی کم شنوایی است که به فشار خون بالا خواهد انجامید.
ارتباط بین دو عارضه ممکن است برای برخی از شما جالب و جدید به نظر برسد. اما واقعیت این است که تحقیقات نشان میدهد که بین کم شنوایی و فشار خون بالا یک رابطه ی تعاملی وجود دارد.
هنگامی که یک فرد کم شنوا است، حس شنوایی بدون استفاده از وسایل کمک شنوایی تحت تأثیر قرار میگیرد. این موجب میشود که او برای فهمیدن صداها و حرفها بیشتر تلاش کند. این تلاشها میتواند به فشار ذهنی و استرس منجر شود. در نتیجه استرس و فشار ذهنی میتوانند باعث افزایش فشار خون شوند.
علاوه بر این، کم شنوایی میتواند باعث ایجاد مشکلات خواب و استراحت نامناسب شود. افراد کم شنوا ممکن است به مشکلات خواب مانند بیداری مکرر در شب یا داشتن خواب های ناخوشایند دچار شوند. این عوامل میتوانند باعث افزایش فشار خون در طول روز شوند.
به طور کلی، مطالعات نشان میدهند که کم شنوایی میتواند با تأثیر بر سطح استرس، کیفیت خواب، و سبک زندگی کلی شخص، تأثیر قابل توجهی بر فشار خون داشته باشد.
روابط بین عوامل مختلف بهداشتی و پزشکی همواره مورد تحقیقات و مطالعات بسیاری قرار گرفتهاند و کم شنوایی و افزایش فشار خون هم از این قاعده مستثنی نیستند. در سالهای اخیر، تعداد زیادی تحقیق و مطالعه در این زمینه انجام شده است تا روابط دوطرفه ی بین کم شنوایی و افزایش فشار خون را به طور دقیق بررسی کنند.
به طور کلی، تحقیقات نشان داده است که ارتباطی قوی بین کم شنوایی و افزایش فشار خون وجود دارد. در یک تحقیق معروف که در سال ۲۰۱۳ انجام شد، اثرات کم شنوایی بر فشار خون بررسی شد و نتایج نشان داد که افرادی که با کم شنوایی مواجه هستند، در معرض خطر بیشتری برای افزایش فشار خون قرار دارند.
علاوه بر آن، برخی تحقیقات نشان داده است که کم شنوایی میتواند به طور مستقیم تأثیری بر فشار خون داشته باشد. به عنوان مثال، در یک تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۹، اثرات کم شنوایی بر فشار خون در افراد مسن بررسی شد و نتایج نشان داد که افرادی که کم شنوایی دارند، معمولاً فشار خون بالاتری داشتند.
یکی از مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۸ توسط مرکز پژوهشهای علوم بهداشتی آمریکا، نیز به بررسی این ارتباط پرداخت. نتایج این مطالعه نشان داد که افرادی که با فشار خون بالا دست و پنجه نرم میکنند، احتمال دو برابری برای داشتن مشکلات شنوایی نسبت به افرادی که فشار خون طبیعی دارند، دارا هستند.
علاوه بر این، مطالعات دیگری نیز نشان دادهاند که کم شنوایی میتواند ناشی از ضربان قلب نامنظم و نقص عملکرد عروقی باشد که این امر میتواند در نتیجه ی افزایش فشار خون به وجود آید.
-
مکانیسم بالقوه ی این ارتباط
ارتباط بین کم شنوایی و افزایش فشار خون موضوعی است که با وجود اثبات آن، هنوز هم در حال بررسی و تحقیق است.
به طور کلی، افرادی که با کم شنوایی مواجه هستند، ممکن است تجربه های استرس زیادی در کار و زندگی روزمره خود داشته باشند. استرس می تواند عواملی را فعال کند که باعث افزایش ترشح هورمون های غدد فوق کلیوی شود و فشار خون را افزایش دهد. علاوه بر این، برخی از داروهای استفاده شده برای درمان کم شنوایی نیز ممکن است اثرات جانبی افزایش فشار خون داشته باشند.
با این حال، برخی از تحقیقات نیز نشان داده اند که عوامل ارثی و ژنتیکی نیز می توانند نقشی در هر دو کم شنوایی و فشار خون داشته باشند. بنابراین، ارتباط بین این دو ممکن است نتیجه واکنش های بیولوژیکی و ژنتیکی در بدن باشد.
متقابلا فشار خون بالا منجر به تخریب عروق خونی در گوش می شود. این امر می تواند منجر به کاهش جریان خونی به گوش و کاهش تامین مواد غذایی و اکسیژن به سلول های شنوایی گوش شود، که در نتیجه می تواند کم شنوایی را تسریع کند.
اختلالات خونرسانی به گوش به علت افزایش فشار خون می تواند به سلول های حسیِ دهلیز و مجاری نیم دایره و رشته های عصبیِ بخشِ تعادلیِ عصبِ هشتمِ مغزی هم آسیب رسانده و منگی، سرگیجه و اختلال تعادل را هم باعث شود .
-
تأثیر درمان کم شنوایی بر کاهش فشار خون
درمان کم شنوایی میتواند تأثیر مهمی بر کاهش فشار خون داشته باشد. بررسیهای علمی نشان داده است که افرادی که مشکلی در شنوایی دارند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای افزایش فشار خون قرار داشته باشند. این ارتباط میتواند به علت چندین عامل باشد.
یکی از عوامل مهم، استرس است که به دنبال کم شنوایی میآید. افراد کم شنوا ممکن است در مواجهه با مکالمات و فعالیتهای روزمره، برای شنیدن بهتر تلاش بیشتری کنند. این میتواند به افزایش استرس و فشار خون منجر شود. با درمان کم شنوایی و استفاده از ابزارهای کمک شنوایی مانند سمعک، افراد میتوانند فعالیتهای روزمره را با راحتی بیشتری انجام داده و استرس را کاهش دهند که در نتیجه میتواند به کاهش فشار خون کمک کند.
عامل دیگری که میتواند در ارتباط بین کم شنوایی و افزایش فشار خون نقش داشته باشد، عدم توانایی در درک صحیح اطلاعات صوتی است. افرادی که کم شنوا هستند، ممکن است مشکلاتی در درک کلام و صداها داشته باشند که می تواند باعث ایجاد سختی در ارتباطات بین فرد و محیط اطراف شود و منجر به استرس و ناراحتی شود که با استفاده از سمعک های با کیفیت قابل رفع می باشد.
-
نکات مهم برای حفظ سلامتی گوش و قلب
حفظ سلامتی گوش و قلب برای هر فرد بسیار اهمیت دارد. اما آیا شما میدانستید که بین فشار خون و کم شنوایی نیز یک پیوند وجود دارد؟ در این بخش از مطلب، به بررسی نکات مهم برای حفظ سلامتی گوش و قلب پرداخته خواهد شد.
1- مراقبت از فشار خون: رعایت فشار خون سالم بسیار مهم است. افرادی که مبتلا به فشار خون بالا هستند، معمولاً در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی قرار دارند. بنابراین، برای حفظ سلامتی گوش و قلب، نیاز است که فشار خون را به طور منظم کنترل کنید و در صورت لزوم با مراجعه به متخصین قلب و عروق و کلیه، اقدامات لازم را برای کاهش آن انجام دهید.
2- اقدامات پیشگیرانه برای کم شنوایی: برخی از عوامل مانند آلودگی هوا، استفاده از سمعک های بی کیفیت و غیر هوشمند و شنیدن صداهای بلند میتوانند به کم شنوایی منجر شوند. بنابراین، به منظور حفظ سلامتی گوش و قلب، باید اقدامات پیشگیرانه ای را برای جلوگیری از کم شنوایی انجام دهید. این شامل استفاده از سمعک های مناسب، استفاده از محافظ گوش در مواقع نیاز، و اجتناب از صداهای بلند و طولانی است.
3- تمرین های فیزیکی: ورزش و تمرین های فیزیکی نقش مهمی در حفظ سلامتی گوش و قلب دارند. فعالیت های ورزشی منظم باعث افزایش جریان خون در سر و گوش ها و بهبود تغذیه ی سیستم شنوایی می شود. در صورتی که علاوه بر فشار خون دارای اضافه وزن هم هستید، حتما به دنبال کاهش وزن خود باشید.